Beste Wethouder en raadsleden,

Betreft : Onze zorgen m.b.t. bereikbaarheid, verkeersveiligheid en leefbaarheid van en in
de Stevenshof
Als Wijkvereniging Wijkraad Stevenshof hebben wij kennisgenomen van de collegebrief d.d.
22 november 2022 inzake Leiden-West en Binnenstad : groene lopers voor veiligheid en
leefbaarheid , alsmede van de plannen voor een autoluwe Turfmarkt/Beestenmarkt,
onderdeel van de Agenda Autoluwe Binnenstad en de plannen voor wijzigingen van de
busroutes. Onder meer het verkeersonderzoek Leiden autoluwe binnenstad door Sweco
maakt ons op een aantal punten erg bezorgd.
Voor een buitenwijk als onze wijk Stevenshof zijn goede verbindingen met het centrum
(maar ook naar andere wijken) voor langzaam verkeer (o.a. fiets), Openbaar Vervoer en auto
van essentieel belang. Wij zien deze verbindingen in het gedrang komen. De Stevenshof
wordt gezien als de wijk die het centrum autoluwer gaat maken door onder meer het
autoverkeer te gaan leiden via de Stevenshofdreef naar de A44, RijnlandRoute etc. In onze
ogen is er een onbalans: wij leveren de lusten in, zoals de busverbindingen naar het
centrum, en krijgen de lasten van het centrum ervoor terug, zoals het uit het centrum
verplaatste autoverkeer door de wijk (met name de Stevenshofdreef), opstoppingen door
VRI-en op een paar kruispunten en onduidelijkheden over fietsroutes. Wordt de
Stevenshofdreef de nieuwe Churchilllaan?
De plannen en ook de presentatie van 9 juni jl. zijn voor ons aanleiding om in de pen te
klimmen om onze zorgen met u te delen. Allereerst gaan wij in op de toename van
gemotoriseerd verkeer in onze wijk door het afsluiten daarvoor van de Rijnzichtbrug en de
Turfmarktbrug en daarna op onze zorgen over het OV en het reeds genomen besluit van het
college op 22 november jl.

Onze zorgen m.b.t. de bereikbaarheid van de Stevenshof door de toename van het
autoverkeer uit het centrum:
Als Stevenshof kunnen wij maar op 2 manieren de wijk in of uit, namelijk via de
Stevenshofdreef en dan óf via De Groote Vink, óf via de rotonde bij de
Ommedijkseweg/Haagse Schouwweg.

Het verkeer op onze doorgaande weg de Stevenshofdreef staat al onder druk door de
autonome groei / Rijnlandroute / plannen Westerpoort / plannen Milieustraat /etc. Wij zijn
onaangenaam verrast dat het autoluw maken in de binnenstad nog meer verkeer gaat
veroorzaken op de Stevenshofdreef. Wij vinden dat er te gemakkelijk gekeken wordt naar de
Stevenshof waar het gaat om het verplaatsen van autoverkeer weg uit het centrum. De
groene vitale binnenstad mag er toch niet voor zorgen dat de Stevenshof aan groen en
vitaliteit gaat inboeten?
Door de zgn AAB-knips, d.w.z. het sluiten van de Rijnzichtbrug en de Turfmarktbrug, erkent
het Sweco-rapport dat er op het traject Haagweg- dr Lelylaan – Haagse Schouwweg –
Plesmanlaan – Stevenshofdreef – Haagsche Schouwweg – Plesmanlaan een sterke
verkeerstoename komt.
Er staat niet bij dat in de Stevenshof veel bejaarden en veel gezinnen met schoolgaande
kinderen wonen. Een sterke verkeerstoename is niet eenvoudig op te nemen in een
woonwijk als de Stevenshof.
Langs de routes die minder zwaar belast worden door toenemend autoverkeer is minder
sprake van woonwijken. Het gaat hier meer om de mooie plekken van de stad, de winkels,
horeca etc.
Er is ook sprake van een zwaardere belasting van een aantal kruispunten. Het in onze ogen
drukke kruispunt aan de Haagsche Schouwweg krijgt te maken met een toename van 33% in
noordelijke richting.
Wij erkennen dat de veiligheid van de scheiding van wegen en fietsvoorzieningen belangrijk
is. Op de rotondes op de Stevenshofdreef hebben de fietsers voorrang op het autoverkeer,
wat een dringende noodzaak is voor onder meer de vele naar en van school fietsende
kinderen. Het is zorgwekkend te lezen dat Sweco deze situatie als een knelpunt ziet voor
toenemend autoverkeer vanuit de stad en bovendien te weinig rekening lijkt te houden in
hun modellen met de grote stroom fietsers langs deze routes. Het plaatsen van VRI-en op de
kruispunten Stevenshofdreef-Hadewychlaan en Stevenshofdreef-Haagsche SchouwwegOmmedijkse weg en Haagsche Schouwweg-Hoge Morsweg leidt ertoe dat in de wijk veel
meer optrek- en rembewegingen gaan ontstaan, die de doorstroom verminderen, extra op
de verwachte toename van het aantal auto’s. Deze maatregelen werken ongelijkheid in de
hand: is het welzijn van de bewoners in de Stevenshof van minder groot belang dan het
groene en vitale leven van de inwoners van het centrum?

In een buitenwijk wonen doen mensen om minder drukte te ervaren en goede en prettige
leefomgeving te krijgen, al dan niet met hun gezin met schoolgaande kinderen.
Wij zouden graag meer inspraak willen krijgen van u over hoe u denkt de doorstroom /
verkeersveiligheid / oversteekbaarheid op de gehele Stevenshofdreef voor onze inwoners te
borgen.

Onze zorgen m.b.t. Openbaar Vervoer :
T.a.v. het verkeersonderzoek Leiden autoluwe binnenstad door Sweco:
Op dit moment hebben wij als wijk nog steeds last van de corona-aanpassingen van Arriva
(er rijden minder bussen op de lijnen 1 / 2 en 3 / 4 ’s avonds en op zondag. Naar verwachting
van Arriva blijft dit zo in 2023 en 2024.
Het Leidse standpunt was jarenlang dat elke wijk een rechtstreekse verbinding zou moeten
hebben met de Centrumhalte Breestraat. In de praktijk gaat dat momenteel helaas niet op
voor elke wijk. Maar in de plannen voor wijziging van de busroutes wordt dat zelfs nog
slechter. Per saldo gaan er straks volgens uw plannen nog maar 2 buslijnen over de
Breestraat. Een gigantische achteruitgang voor de reizigers richting Centrumhalte
Breestraat!
Wij benoemen onze zorgen bekeken vanuit onze wijk Stevenshof even puntsgewijs:
Op dit moment kunnen wij vanuit de Stevenshof op de volgende manieren met de bus naar
het Centrum :
Buslijn 1 via Station / Steenstraat / Prinsessegracht / Rapenburg / Z. Singel /
Lammenschansweg naar Leiderdorp.
Buslijn 2 via Station / Steenstraat / Prinsessegracht / Breestraat / Lammenschansweg naar
Leiderdorp
Buslijn 3 (met name voor bewoners omgeving De Vink) van De Vink / via ZuidWest / Z. singel
/ Rapenburg / Prinsessegracht / Nieuwe Beestenmarkt / Station en daarna richting
Merenwijk.
Buslijn 4 (met name voor bewoners omgeving De Vink) van De Vink / via ZuidWest /
Breestraat / Rapenburg/ Prinsessegracht / Nieuwe Beestenmarkt / Station en daarna
richting Merenwijk.
Buslijn 1 en 2 zijn de snelste verbindingen vanuit onze wijk richting Station en Centrum.
In de nieuwe plannen vervallen de haltes Steenstraat/Rapenburg/Prinssessegracht en
Nieuwe Beestenmarkt.
De vervangende halte voor 1/2/3/4 en 5 (richting Voorschoten) is gepland op de Morsweg

ter hoogte van de Morspoort. Van deze 5 buslijnen bereiken er slechts 2 de halte Breestraat (
Buslijn 2 en 4).
De presentatie van 9 juni jl. en ook de stukken gaan er van uit dat alle andere bussen via de
nieuwe centrumroute gaan rijden. Feitelijk wordt de drukte van de Breestraat verschoven
naar de Centrumroute.
Onze zorgen :
• Minder verbindingen vanuit de Stevenshof richting Breestraat en omgeving;
• Grotere afstanden tussen haltes en gehele winkelgebied;
Dit laatste zien wij als groot probleem voor onze bejaarde en wijkbewoners met een
beperking, voor hun is een extra afstand een reëel probleem. Nergens in de
collegebrief of het rapport wordt een handreiking met ondersteuning naar deze
bewoners gedaan.
• Morsweg en Noordeinde zijn smallere straten en bieden minder ruimte dan de
huidige route Stationstraat / Steenstraat en Turfmarkt/Nieuwe Beestenmarkt;
• De route via Morsweg / Noordeinde duurt langer en is daardoor duurder
Even ter herinnering voor u :
Ruim 10 jaar geleden heeft Arriva een jaar lang ook buslijn 2 van de Breestraat afgehaald op
verzoek van de Gemeente (in het kader van minder bussen door de Breestraat). Een jaar later
was lijn 2 weer terug. Om 2 redenen: ons verzoek en het simpele maar duidelijke feit dat er
minder passagiers met de buslijn 2 meegingen omdat de Breestraat niet werd aangedaan.
Voor veel politieke partijen is Openbaar Vervoer een belangrijk punt. Echter de huidige
plannen getuigen van het tegendeel. De populairste halte Breestraat wordt de nek om
gedraaid en de loopafstanden van het winkelgebied naar de bushaltes worden vergroot.
Wij zijn bang dat daardoor minder mensen met het Openbaar Vervoer gaan en dat dit
negatief gaat werken voor het hele openbaar vervoer in Leiden.
Daarom vragen wij aan u als raad om in te grijpen. Zorg dat de Stadsbussen 1 t/m 5 de
huidige haltes blijven aan doen. Zodat ook dat deel van het centrum voor ons en onze
minder mobiele bewoners enigszins bereikbaar blijft.

Onze zorgen m.b.t. langzaam verkeer:
Wij hebben de indruk dat er niet goed is gekeken naar het aantal fietsers op diverse wegen
en kruisingen. Mede daarom zijn wij bezorgd over het mengen van busverkeer met 2
belangrijke fietsroutes vanuit onze wijk, namelijk De Morsweg en het Noordeinde. Deze
straten zijn smaller dan de huidige busroutes; zijn dus eerder aan de maximale capaciteit
m.b.t. aantal bussen cq. aantal fietsers.
Concluderend :
Wij vragen met klem aan u als raad om het huidige besluitvormingsproces even te
parkeren en
0m tijd te nemen voor :
• Om met ons als Wijkvereniging Wijkraad Stevenshof aan tafel te gaan met
betrekking tot een integrale kijk op onze bereikbaarheid / verkeersveiligheid en
leefbaarheid en onze zorgen over een grote toename van het autoverkeer in de
Stevenshof, met name de Stevenshofdreef.
• Te bestuderen of stadsbussen 1 t/m 5 de huidige haltes kunnen blijven aan doen.
Doordat het leeuwendeel van de bussen de Centrumroute rijden biedt dit o.i.
mogelijkheden om de groene loper zodanig in te richten dat dit te combineren is
met kleiner aantal bussen.
• Uzelf om u als raadslid af te vragen of de zg. voorhangprocedure in dit complexe
dossier wel de meest geschikte weg is.
Stap op de rem ! Maak nu geen keuzes die onomkeerbaar zijn !
Wij rekenen op uw steun en zijn altijd bereid om nadere toelichting aan u te geven.
Met vriendelijke groet,

Mede namens onze Werkgroep Bereikbaarheid

Henk Osinga
Voorzitter (a.i.) Wijkvereniging Wijkraad Stevenshof

Contactadres :
Wijkvereniging Wijkraad Stevenshof
p/a de heer H. Osinga
Nellie van Kolstraat 57
2331 GH Leiden
hosinga@ziggo.nl
06-24929206